Wanneer men een onderneming wenst over te nemen, komt daar veel onderzoekswerk bij kijken. Men wil immers geen zaken over het hoofd zien waardoor achteraf problemen kunnen ontstaan. In dit artikel geven we een aantal belangrijke aandachtspunten mee die men in acht moet nemen bij de (legal) due diligence van een overname en op welke manieren u negatieve gevolgen kunt beperken als u achteraf verneemt dat u bepaalde zaken over het hoofd heeft gezien.
Aandachtspunten bij de juridische due diligence
Due diligence begint vaak met een beoordeling of de corporate governance in orde is. Men moet kijken of de onderneming juridisch correct is ingericht en of deze wel goed functioneert. Denk bijvoorbeeld aan aandeelhoudersovereenkomsten, statuten en een juiste inrichting van het bestuur tijdens de due diligence. Het is ook belangrijk om na te gaan of bestuurshandelingen wel rechtmatig plaatsvonden en dat er geen bevoegdheden werden overschreden.
De lopende contracten zijn ook van belang bij de due diligence van een overname. Als het de bedoeling is dat deze contracten verder uitgevoerd blijven worden na de overname moet men nagaan of deze contracten wel overdraagbaar zijn in het kader van een overname (de veel voorkomende “change of control clause” bvb. kan hier roet in het eten gooien). Dit is bijvoorbeeld cruciaal als de onderneming afhankelijk is van één belangrijke leverancier en dat deze relatie voortgezet wordt na de overname. Daarnaast is het ook belangrijk om na te gaan of de contracten wel in overeenstemming zijn met wetgeving en of dat er geen nadelige clausules in staan.
Verder mag men niet vergeten te controleren hoe het gesteld is met het personeel tijdens deze due diligence fase. Zijn de arbeidscontracten en het arbeidsreglement in orde? Zijn de arbeidsomstandigheden conform de wetgeving en hoe zit het met de salarissen en andere extralegale voordelen? Het is aangeraden om uit te zoeken of het personeel tevreden is en hoe zij denken over de overname. Men wil niet riskeren dat het onmisbaar toppersoneel de onderneming zou verlaten na de overname. Hierdoor kan de continuïteit van de overgenomen onderneming in het gedrang komen.
Lopende geschillen of dreigingen tot een geschil kunnen een groot gevaar vormen voor een overname. Dit kan namelijk zowel aanzienlijke financiële- als reputatieschade als gevolg hebben voor de overgenomen onderneming. In het Belgisch Staatsblad en RegSol kunt u ook controleren of er lopende insolventieprocedures zijn of eerdere herstructureringen plaatsvonden.
Hoe kunt u de negatieve gevolgen beperken?
Met een due diligence kunt u proberen zoveel mogelijk belastende informatie te vinden, maar het kan zijn dat u iets over het hoofd ziet. Om deze onzekerheid op te vangen, kunt u in de overeenkomst bepaalde clausules toevoegen. De meeste overnameovereenkomsten bevatten daarom “verklaringen en garanties”. Dit zijn bindende verklaringen van de verkoper over eigenschappen van de over te nemen onderneming. Als er dan een inbreuk plaatsvindt op deze verklaringen heeft de koper recht op een vergoeding. Deze worden vaak gebruikt voor informatie die niet vrij verkrijgbaar is.
Indien u zich wilt indekken tegen de onzekerheid over het toekomstige succes van de over te nemen onderneming kunt u een earn-out bespreken. Hierbij wordt een deel van de aankoopprijs achteraf betaald, afhankelijk van het succes van de onderneming na de overname. Een escrow holdback kan u ook beschermen tegen risico’s die achteraf optreden. Een deel van de aankoopprijs zal op een geblokkeerde rekening gezet worden bij een neutrale derde, een escrow agent. Als er achteraf zich één van de afgesproken situaties voordoet, zal een deel van de aankoopprijs vrijgegeven worden.
Besluit
Bij een grondige due diligence moet men zeer secuur te werk gaan, want de schadelijke informatie kan goed verborgen zijn. Wanneer u achteraf kennis neemt van deze feiten kan dit voor frustraties zorgen. Daarom is het belangrijk om tijdens de due diligence niets over het hoofd te zien of door zich in te dekken tegen de mogelijke gevaren.
Zele, 23 september 2025