Wanneer een onderneming zich in financiële moeilijkheden bevindt, kan zij een procedure opstarten tot gerechtelijke reorganisatie. Een gevolg hiervan is dat er een zogenaamd ‘moratorium’ in werking treedt. Dit betekent dat schuldeisers gedurende een bepaalde periode geen invorderingsmaatregelen kunnen nemen. Dit is een essentieel gevolg voor de schuldenaar, maar voor schuldeisers kan dit ernstige gevolgen hebben, zeker als ze hun verbintenissen moeten blijven uitvoeren.
Wat is het moratorium?
Het moratorium, ook wel de opschorting genoemd, is een beschermingsmechanisme voor de schuldenaar die onmiddellijk in werking treedt na het indienen van de aanvraag tot gerechtelijke reorganisatie. Het gevolg hiervan is dat schuldeisers gedurende de werking van dit mechanisme geen vorderingen kunnen instellen tegen deze onderneming.
Doorgaans vindt er na de aanvraag slechts een oppervlakkige beoordeling over de bedreigde continuïteit van de onderneming plaats. Hierna treedt er eerst een ‘mini-opschorting’ in werking die 23 dagen zal duren. Wanneer de procedure wordt toegelaten door de rechtbank, zal het werkelijke moratorium intreden. Deze duurt maximaal 4 maanden, maar kan tot maximaal 12 maanden worden verlengd. Dit mechanisme geeft de onderneming de mogelijkheid om een reddingsplan uit te werken om faillissement te vermijden.
Wat betekent dit concreet voor schuldeisers?
Ten eerste mag u gedurende deze periode geen beslag leggen of de onderneming dagvaarden. Schuldeisers kunnen dus geen betalingen meer opeisen of een gedwongen verkoop eisen van goederen. Daarnaast kunnen ze ook geen faillissement meer aanvragen. Verder moeten de schuldeisers de lopende overeenkomsten blijven uitvoeren, waardoor de onbetaalde facturen verder kunnen opstapelen. Het is niet mogelijk om de overeenkomst eenzijdig te beëindigen louter wegens betalingsachterstand. Dit kan echter wel vanwege een wanprestatie vreemd aan de belastingsachterstand. U dient de schuldenaar dan in gebreke te stellen en vervolgens krijgt hij een termijn van 15 dagen om de wanprestatie ongedaan te maken door de overeenkomst uit te voeren. Doet de schuldenaar dit niet? Pas dan kunt u de overeenkomst ontbinden.
Wat kunt u als schuldeiser wél doen bij een gerechtelijke reorganisatie?
Hoewel het moratorium tijdens een gerechtelijke reorganisatie schuldeisers beperkt in hun invorderingsmogelijkheden, zijn er nog steeds manieren om uw positie te beschermen. Allereerst geldt het moratorium enkel voor schulden die zijn ontstaan voor de opening van de procedure. Voor nieuwe leveringen of prestaties mag u dus betaling eisen. Het is dan ook aan te raden om betaling vooraf, contante betaling of een bankwaarborg te vragen bij verdere samenwerking.
Daarnaast kunt u contractueel een eigendomsvoorbehoud inroepen, maar hierbij is het van belang dat dit correct is opgenomen in uw algemene voorwaarden. Zo behoudt u het eigendomsrecht over geleverde goederen tot volledige betaling. In bepaalde gevallen kan ook een retentierecht worden uitgeoefend. U mag dan bijvoorbeeld een goed dat u in bewaring hebt bij u houden tot uw factuur is betaald. Tot slot is het cruciaal om uw vordering tijdig in te dienen via RegSol, het elektronisch insolventieplatform. Alleen zo behoudt u inspraak in de procedure en de kans op betaling.
Conclusie: wacht niet af en onderneem tijdig actie
De aanvraag tot gerechtelijke reorganisatie geeft ondernemingen in moeilijkheden de mogelijkheid om te zoeken naar een oplossing voor hun financiële problemen, maar kan ook bijzonder frustrerend zijn voor schuldeisers. Het moratorium beperkt hun mogelijkheden om betalingen af te dwingen, terwijl zij wel hun verplichtingen moeten blijven nakomen. Dit wil echter niet zeggen dat schuldeisers compleet machteloos zijn. Door vooraf duidelijke contractvoorwaarden af te spreken, eigendomsvoorbehoud en tijdige registratie van de schuldvordering in RegSol kunnen zij hun positie versterken. Wie passief blijft, riskeert achter de feiten aan te lopen.
Zele, 23 juli 2025.